گازهای خالص چیست و موارد استفاده از آن

کاربردهای گاز های خالص وکد بندی خلوص گازها

گازهای خالص آن دسته از گاز هایی هستند که با کمترین درصد ناخالصی و بالاترین خلوص برای کاربرد های خاص استفاده می شوند.

استفاده از گاز های خالص در صنعت و فرآیند های دارای تکنولوژی پیشرفته رو به افزایش است. از این دسته گاز ها همچنین برای تحقیقات، کار های علمی و فناوری های زیست محیطی نیز استفاده ی فراوانی می شود.

گاهی خلوص گاز ها برای کاربرد های خوراکی و بهداشتی اهمیت پیدا می کند مانند گاز کربن دی اکسید که در تولید نوشابه از آن استفاده می شود. هر گونه ناخالصی و آلودگی باید از این دسته از گاز ها جدا شود تا بتوان از آن ها برای مصارف خاص استفاده کرد.

کد بندی خلوص گاز ها

خلوص گاز های خالص را می توان تقریباً 100% در نظر گرفت. برای مثال نیتروژن با خلوص 99.999% را گاز نیتروژن در نظر می گیرند.

خلوص گاز ها به صورت کد بندی نیز معرفی می شود. هر کد از دو عدد تشکیل شده است. عدد اول شامل تعداد ارقام 9 است که در بیان خلوص دیده می شود (چه قبل از اعشار و چه بعد از اعشار) و عدد دوم آخرین رقم اعشار را که با 9 متفاوت و معمولاً 0 یا 5 است را نشان می دهد. برای مثال نیتروژن 5.0 یعنی نیتروژنی با خلوص 99.999% و نیتروژن 5.5 یعنی نیتروژن با خلوص 99.9995% و نیتروژن 6.0 یعنی نیتروژن با خلوص 99.9999% درصد. ناخالصی های دیگر با واحد اندازه گیری ppm بیان می شوند.

گاز های خالصی که در بازار عرضه می شوند شامل اکسیژن، هیدروژن، نیتروژن، آرگون، هلیوم، کربن دی اکسید و … هستند. هزینه ی خرید این نوع گاز ها بالاتر است. زیرا فرآیند تولید آن ها نیاز به کارکرد بیشتر و فیلتر های پیشرفته تری دارد.

از این گاز ها به عنوان گاز حامل دستگاه GC (کروماتوگرافی گازی) و دیگر ابزار های شناسایی تجزیه استفاده می شود.

هلیوم خالص

یکی از گاز هایی که به دلیل خواص ویژه ای که دارد به عنوان گاز خالص حامل در ابزار های آزمایشگاهی شناسایی مورد استفاده قرار می گیرد گاز هلیوم است. این گاز اغلب با درصد خلوص بالا و رطوبت کم استفاده می شود تا هم آزمایش های دستگاه به طور دقیق انجام شود و هم به دستگاه آسیب نرسد.

هلیوم گازی است به دلیل ویژگی های خاص خود از جمله بی اثر بودن و واکنش ندادن با مواد دیگر کاربرد های بسیاری در زمینه های تحقیقاتی، آزمایشگاهی و پزشکی دارد.

ناخالصی های جزئی

ناخالصی های جزئی موجود در گاز ها معمولاً شامل هیدروکربن ها، رطوبت، اکسیژن و دی اکسید کربن است که با واحد ppm اندازه گیری می شود.

متصدیان آزمایشگاه ها موظفند که در انتخاب و خرید گازهای خالص دقت کافی را به عمل آورند.

منبع: geburzi