مولد گاز استلین چیست؟

چگونگی تولید گاز استیلن

آیا می دانید گاز استیلن چگونه تولید می شود؟ استیلن ماده ای است که از دو اتم هیدروژن و دو اتم کربن تشکیل شده است. یکی از روش های مولد گاز استیلن استفاده از کلسیم کاربید است. کلسیم کاربید ماده ای معدنی است که اگر با آب واکنش دهد به عنوان محصول کلسیم هیدروکسید تولید می کند و مولد گاز استیلن است. روش تولید استیلن از کلسیم کاربید یکی از مسائل مهم قرن 19 میلادی بود. این روش مولد گاز استیلن به صورت پالایشگاه کوچکی که در آن آب روی سنگ کاربید قرار می گیرد، منجر به تولید استیلن می شود.

تاریخچه تولید گاز استیلن

در دهه 1950 میلادی مولد گاز استیلن عمدتاً سوخت ناقص متان مبود. مولد گاز استیلن در واقع محصول جانبی بازیابی شده حاصل از تولید اتیلن از کراکینگ هیدروکربن هاست. تقریباً چیزی در حدود 400 هزار تن استیلن در 1983 با این روش تولید شد. وجود استیلن در کنار اتیلن نامطلوب است زیرا ویژگی انفجار پذیری دارد و تاثیر کاتالیزگر زیگلرناتا بر اتیلن را خنثی می کند. به همین دلیل گاز استیلن را با هیدروژنه کردن انتخابی معمولاً با استفاده از کاتالیزگر پالادیوم-جیوه به اتیلن تبدیل می کنند.

خواص گاز استیلن چیست ؟

فرمول شیمیایی گاز استیلن C2H2 است. این هیدروکربن غیر اشباع ساختاری خطی دارد. درصد وزنی کربن در استیلن بیشتر از دیگر گاز کربنی است و در صورت داشتن ناخالصی هایی مانند گوگرد بد بو خواهد بود. این گاز از هوا سبک تر است جرم مولی آن حدود 26 گرم بر مول است. استیلن گازی بدون رنگ و بدون بو با چگالی 1 گرم بر لیتر بوده و نقطه ذوب آن در فشار 1.27 اتمسفر، حدود 80- درجه سلسیوس است.

در فشار اتمسفر استیلن نمی تواند به شکل مایع دربیاید و نقطه ی ذوب ندارد. در صورت افزایش فشار می توان با کاهش دما استیلن مایع و جامد استحصال نمود.

در دمای اتاق انحلال پذیری استیلن در استون 27.9 گرم در کیلوگرم است.

خطرات گاز استیلن چیست ؟

گاز استیلن چه خطراتی دارد؟ باید گفت که استیلن به طور خاص در دسته گاز های سمی قرار نمی گیرد. اما زمانی که آن را از کلسیم کاربید به عنوان مولد گاز استیلن به دست می آورند حاوی ناخالصی های سمی مانند فسفین و آرسین است که بویی شبیه سیر دارند. البته استیلن فوق العاده آتشگیر و سبک ترین هیدروکربن است به همین دلیل به عنوان گاز جوشکاری از آن استفاده می شود. استیلن ناپایدار است و واکنش پذیری بالایی دارد. به همین دلیل در صورتی که تحت فشار و گرما قرار بگیرد طی واکنشی گرما زا و انفجاری شروع به تبدیل شدن می کند.

کاربرد های گاز استیلن چیست ؟

تولید این گاز از مولد گاز استیلن به منظور استفاده در کاربرد های مختلفی انجام می گیرد. یکی از رایج ترین کاربرد گاز استیلن چیست ؟ گاز استیلن را در جوشکاری استفاده می کنند.در واقع چیزی در حدود 20% از استیلن تولید شده در جوشکاری اکسی استیلن به کار می رود. همچنین از آن در برشکاری نیز بهره می گیرند زیرا دمای شعله ی استیلن بسیار بالاست. سوختن استیلن در حضور اکسیژن شعله ای با دمای 3330 درجه سلسیوس خواهد داشت و 11.8 کیلوژول بر گرم انرژی آزاد می کند.

استیلن همچنین به عنوان ماده ی خام اولیه برای تولید بسپار هایی همچون پلی استیلن، الیاف آکریلیک، رزین ها و … نیز به کار می رود. البته میزان استفاده ی آن در این حوزه از سال 1965 تا سال 2007 به علت قیمت بالا و مسائل زیست محیطی تا 70% کاهش داشته است.

جوشکاری استیلن

یکیاز روش های قدیمی جوشکاری که حیات خود را تا امروز حفظ کرده ، جوشکاری اکسی استیلن است. به این معنی که گاز اکسیژن و استیلن با هم می سوزند و حرارت بالایی در شعله ی آن ها برای ذوب فلزات و سیم جوش ایجاد می گردد. این حرارت بالای ایجاد شده برای برشکاری، شیار زنی، پیشگرم کردن، سخت کاری، تمیزکاری سطوح، فلز پاشی، صافکاری، لحیم کاری و جوشکاری بسیار سودمند است. به همین دلیل گاز استیلن با ایجاد کردن بالاترین دمای شعله جایگاه ویژه ای در صنعت برای خود باز کرده است.

 حمل و نقل گاز استیلن چگونه است ؟

استیلن خاصیت انفجاری دارد و به همین دلیل حتی کوچکتری نشتی می تواند فاجعه آفرین شود. به همیندلیل ایمنی در حمل و نقل استیلن اهمیت زیادی دارد. پس از استحصال این ماده از مولد گاز استیلن و ذخحیره سازی در کپسول ها، آن ها را در وسایل نقلیه سر باز جا به جا می کنند تا در صورت نشتی احتمالی تجممع گاز استیلن منجر به انفجار نشود. کپسول های این گاز ابداً نباید روی زمین غلتانده شوند و در صورت باز ماندن شیر کپسول و خروج گاز اتمسفر اطراف آن انفجاری خواهد بود و باید اقدامات لازم برای مقابله سریعاً انجام گیرد.

رنگ استاندارد کپسول استیلن قرز است تا هشداری برای آتش زا بودن آن باشد و شیر رگولاتور برای آن چپ گرد استفاده می شود.

منبع : en.m.wikipedia ، hse.gov.uk